1603 yılında, gelecekteki Papa VIII. Urban olacak olan Kardinal Maffeo Barberini, Caravaggio olarak bilinen Michael Angelo Merisi’yi, şu anda Floransa’da sergilenen “Sacrifice of Isaac” adında bir şaheser üretmek üzere görevlendirdi.
Caravaggio, genç bir sanatçı olarak Simone Peterzano’nun atölyesindeydi ve doğayı, özellikle ışığın konular üzerindeki etkisini inceleyerek nasıl boyayacağını öğreniyordu. Yirmi bir yaşındaki Caravaggio, Giuseppe Cerasi’nin atölyesinde çalışmak için Roma’ya gitti.
Resim, Tanrı’nın İbrahim’e tek oğlu İshak’ı feda etmesinin Eski Ahit’te anlatılışını göstermektedir. Sanatçı Caravaggio; bu dramatik hikayenin en önemli anını, İshak’ı feda etmek üzere olduğu sırada İbrahim’in Tanrı’nın gönderdiği bir melek tarafından engellendiği anı tasvir ediyor.
Melek, “Çocuğa dokunma.” dedi, “Ona hiçbir şey yapma. Şimdi Tanrı’dan korktuğunu anladım, biricik oğlunu benden esirgemedin”. (Yaradılış 22. Ayet)
Melek sol eliyle bir kurbanı İsmail’in yerine feda edilmesi için işaret ediyor. Caravaggio, meleğin tasvirini insan olarak yapmış ve onu İbrahim’in yanında yaşlı adamın bileğini sıkıca tutan bir varlık olarak göstermiş. Arka planda küçük tepeler ve çiftlik hayvanları ile küçük bir köy, bir tepelik, bir Akdeniz manzarası var. Eleştirmenler, Caravaggio’nun Lombardiya ve Veneto bölgelerindeki eğitiminin buraya yansıdığı söylerler. İshak’ın yüzündeki ifade ise duyduğu korkunun eseridir. Tam olarak görünmese de meleğin kanatlarının gölgesi arka taraftan belli oluyor. Kurban edileceğini anlayan hayvan ise gayet sakin bir şekilde İbrahim’e bakıyor. Aslında melek, İbrahim’i korkunç bir fedakarlıktan kurtarıyor. İbrahim figürü, başyapıtın merkezine hakim. Kırmızı pelerin ve kahverengi bir elbise giymiş şekilde tasvir edilen sakallı, güçlü yaşlı bir adam. Sol eli oğlunu sunakta tutarken, sağ eli kurban bıçağını tutuyor. İshak’in yüzü acının yüzünü, katledilmek üzere olan bir kişinin ağlamasını gösteriyor. İshak’ın tasviri için model olan kişi ise Caravaggio’nun çırağı ve daha sonra ünlü bir ressam olan Cecco Boneri.
İbrahim’in yüzü, oğlunu feda etmesini engellemek için beklenmedik bir şekilde gelen sahnenin solundaki meleğe dönerken şaşkın bir ifadeye sahip. Melek kesin ve kararlı bir hareketle İbrahim’in bıçağı oğlana batırmasını önlüyor. Resim, Caravaggio’nun chiaroscuro (ışık-gölge oyunu) tekniğiyle yapılmıştır. Burada parlak ışığın sahnenin bazı kısımlarına çarpıcı bir şekilde düşmesi, diğer kısımların ise karanlıkta kalması sağlanır. Işık meleğin arkasına ve omuzlarına (kanatlarının gölgesini görebiliriz), İbrahim’in turuncu cüppesine, kel kubbesine, buruşuk kaşına, mücadele eden İshak’ın omzuna ve kederli yüzüne düşüyor.
Bu ünlü sahnenin arka planı ise bulanık. Olay, budaklı bir ağacın gölgesinde yer alıyor gibi görünüyor. Derin arka planda karanlık ve garip bir şekilde huzursuzluk hâkim. Ortamda, bir fırtınadan ya iyileşiyor ya da bir fırtınaya hazırlanıyormuş görünümü var.
Arka tarafta aydınlık kısımda görünen kilise veyahut şato benzeri yapı ise büyük ihtimal kardinalin emriyle yapıldığı için tabloda yer bulabilmiş. Daha sonra Caravaggio bu temayla belki başka bir tablo çizerdi.
Ayrıca Rönesans döneminde sadece Caravaggio değil, birçok ressam bu meşhur olayı tasvir etmiştir. O tablolardan bazıları:
İshak’ın Kurban Edilişi, Rubens, 1614
Philippe de Champaigne
Rembrandt van Rijn
Matteo Rosselli
Cevapla
Want to join the discussion?Feel free to contribute!